De haven van Harlingen is een echte zeehaven. Een paar keer per dag dreunt de zware hoorn van de veerboten naar de Waddeneilanden over de stad. Zeeschepen varen in en uit en in de stad ligt het vol met prachtige zeilschepen. Door de uitstekende verbindingen met watersport-provincie Friesland is Harlingen niet alleen geschikt voor zeewaardige schepen, ook voor motorboten, sloepen en zeilboten van schippers die zich liever niet op de Waddenzee wagen heeft Harlingen genoeg te bieden.
Eb en vloed in de binnenstad
Het meest bijzondere aan Harlingen is de Noorderhaven. Midden in de stad ligt dit water als en stadsgracht, omgeven met bomen en historische pakhuizen. Wat de Noorderhaven, maar ook de Zuiderhaven, speciaal maakt is dat het water direct in verbinding staat met de Waddenzee. Het is niet alleen zout maar er ook de vloed spoelt twee keer naar binnen en weer naar buiten. Aan de Noorderhaven zijn mooie ouderwetse cafe’s met terrassen an het water. Die kijken uit op de passantenhaven die in het hoogseizoen vol ligt met platbodems en zeiljachten die zich voorbereiden op een overtocht naar de eilanden.
Tussen de twee kanaalvormige havens is een prettig winkelgebied en ook hier is volop horeca om lekker te ontspannen. Sinds enige jaren heeft Harlingen ook een strand. Ten westen van de stad is zand opgespoten en op warme dagen komen de Harlingers hier graag zonnen.
Paar dagen blijven
Harlingen is een leuke stad om en paar dagen te blijven. Wie niet in de zoute Noorder- of Zuiderhaven wil liggen kan een passantenplekje vinden in de Noordergracht aan de binnenkant van de zeesluizen. Zoals gezegd zijn er winkels en café’s maar een bezoek aan het museum Hannemahuis is ook zeker de moeite waard. De familie Hannema is een oude Harlings geslacht. Jan Hannema leefde van 1721 tot 1794 en was naast koopman ook bestuurder. In 1744 kocht hij het Hannemahuis. Dit prachtige herenhuis bleef tot 1964 in de familie. Toen het daarna museum werd kwam er een geheim naar boven. Bij een verbouwing ontdekte men onder de vloer eigenaardige rondingen en gootjes van een jeneverstokerij. Deze zijn nog steeds te zien.
Harlingen, niet zo fries
Ook al is stad is onderdeel van de Friese elf steden en ligt Harlingen aan de Friese Waddenkust, de Harlingers voelen zich minder fries dan de bewoners van andere Friese steden. Door de handel met Holland was Harlingen lange tijd georiënteerd op de Hollandse steden. Er wordt dan ook minder fries gesproken dan in de rest van de provincie. Ook waren de Harlingers enigzins verbolgen dat Franeker een universiteit kreeg en Leeuwarden de Provincie-hoofdstad werd en Harlingen, toch de vierde stad van Friesland niks.
Hoe kom ik in Harlingen
Laten we eerst eens kijken hoe we binnendoor in Harlingen kunnen komen. Tussen Bolsward en Harlingen lopen verschillende vaarten tussen de akkers door richting de zeestad. Ten noorden van Bolsward gaat de Kleasterfeart over in de Harnzer feart. Harns is de friese naam voor Harlingen en inderdaad eindigt deze de route midden in de stad. Het grappige is dat dit water vlak voor Harlingen dan weer de Bolswarder vaart wordt genoemd. Zo weet men in beide plaatsen waar het vaarwater naartoe leidt. Over de vaarten liggen vaste bruggen van rond de twee en halve meter, dus deze route is niet voor alle boten geschikt. Daarvoor is Harlingen toegankelijk via het bekende van Harinxmakanaal tussen Leeuwarden en Harlingen. Hier zijn alle bruggen beweegbaar. Dit kanaal wordt ook veel gebruikt door beroepsvaart.
Buitengaats
Harlingen is ook de ideale uitvalsbasis om de Waddenzee op te gaan. De route naar Vlieland en Terschelling is diep genoeg om ook met laagwater bevaarbaar te zijn. De veerboten varen volgens een strak schema en hebben een sterkte motor. Voor watersporters kan het slim zijn om voor vertrek te kijken hoe het tij staat en te kiezen voor stroom in de rug. Slimme wadvaarders calculeren dan ook nog in om met laagwater bij het zeegat tussen de eilanden te zijn, met de nieuwe vloed is dan ook het laatste stukje stroom-mee.
Vlieland is een klein eiland met alleen het karakteristieke dorp Oost Vlieland. Er heerst een heerlijke ontspannen vakantiesfeer en wie op eigen kiel naar het eiland is gevaren voelt altijd een zekere trots. Terschelling heeft meer de allures van een zeehaven. Naast een jachthaven is er ook een werkhaven. De zeevaartschool kijkt uit over de Waddenzee. Naast het dorp West-Terschelling onder de Brandaris, zijn er verschillende andere dorpjes op het eiland.
Vanuit Harlingen kunnen we ook richting het Oostwad. Daar wordt het steeds ondieper en vallen de zandbanken droog, een ideaal gebied voor platbodems. Hier liggend de eilanden Ameland en Schiermonnikoog. Voor de havenmonding van Harlingen ligt een groot kruispunt van vaarwegen en een route hebben we nog niet bekeken, dat is het vaarwater over de smalle Boontjes richting de sluizen van Kornwerderzand of naar Texel, Den Oever of Den Helder.
Dit bericht is geschreven door Klaas Wiersma, onafhankelijk watersport journalist voor Nauticlink. Wil je reageren op dit bericht? Laat hieronder een reactie achter of stuur Klaas Wiersma een e-mail via nieuwsdienst@nauticlink.com of contact hem via linkedin.
